Langsung ke konten utama

Peparikan, Sloka, Bladbadan, Sesawangan, Cecimpedan, Cecangkitan, Raos ngempelin


 PEPARIKAN (pantun)
puniki wenten mekudang-kudang peparikan, rauhin suksmanipun luire:
1)      Meli gabus duang kranjang lamben bodag sing ngenyakin yadin bagus mata kranjang enyen kodag mangenyakin.
2)      Kaden poh kuning-kuning
Anak manas ko mepelut
Kaden boh kenying-kenying
Anak rengas buin celut

3)      Ngalap wani ngaba bawang
Ngalap manggis empes-empesin
Anak jani tuara tawang
Ulat manis mamanesin

SLOKA (bidal)
Puniki wenten mekudang-kudang Sloka, rauhin suksmanipun luire:
1)      Buka slokane, aji keteng mudah, aji dadua mael, suksmanipun : kaucapang ring anake sane neten uning ngajinin pitresnan kalih paweweh anak lianan (timpal).
2)      Buka sloka, ajum-ajuman puuh, sangkure masih ia, suksmanipune : sakadi anake sane beog ajum, pamuput ipun pacang pocol wiadin sengkala.
3)      Buka slokane, apa ane pamula, keto ane kapupu, sulsmanipun : napi sane kakaryanin, sapunika taelr pikolehipun; yening melaksana kaon, sinah sengkala sane jagi kapanggih.

BEBLABADAN (permainan bunyi)
 puniki wenten mekudang-kudang beblabadan, rauhin suksmanipun luire:
1)      Mabunga layu = mayang, arti paribasane = sayang
2)      Mabawang putih = kesuna, arti paribasane = pisuna
3)      Majempong bebek= jambul, arti paribasane = ngambul
4)      Macarang nyuh = papah, arti paribasane = ngepah

SESAWANGAN (perumpamaan)
puniki wenten mekudang-kudang sesawangan, rauhin suksmanipun luire:
1)      Batisne lantang kadi batis cangak
2)      Romanne selem kadi manggis
3)      Bokne gading kadi bok jagung
4)      Matane ngonjol kadi mata kidang

CECIMPEDAN (Teka-Teki)
      puniki wenten mekudang-kudang cecimpedan, rauhin suksmanipun luire:
1)      Apeke, krek-krek ngejohang? (anak nyampat)
2)      Ape sabilang cingak ngejohang? (kuping)
3)      Apa lelipi gadang pesu andus? (ubat legu)
4)      Apa dituunne mekelo, dimenekne enggal? (tenges)

CECANGKITAN (olok-olokan)
      puniki wenten mekudang-kudang cecangkriman, rauhin suksmanipun luire:
1)      Tain cicing dengdeng goreng jaen, tegesipun: 1. Yening dengdenge gorreng sinah jaen, 2. Yening tain cicinge sinah nenten dados goreng.
2)      Padange tusing dadi arit, tegesipun: 1. Padange sinah nenten sida dados arit, 2. Yening padange abas antuk arit janten dados.

RAOS NGEMPELIN (ungkapan pelawak)
      puniki wenten mekudang-kudang raos ngempelin, rauhin suksmanipun luire:
1)      Lamun payu motonan, beli nyelengin. Tegesnipun: I. nyelengin = lakar maang celeng: II. Nyelengin = ningalin sambilang nyeleng.
2)      Benang kamene, jaka di pangkunge, tegesipun: 1. Kamen antuk benang, jaka mentik di pangkunge, 2. Benang kamenen, ajaka di pangkunge.


Komentar

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

Nilai Pendidikan dalam Bhismaparwa

Bhismaparwa merupakan bagian terpenting dalam kisah Mahabharata karena dalam Parwa ini kitab Bhagawad Gita diturunkan. Dalam Bhismaparwa dikisahkan bagaimana kedua pasukan, pasukan Korawa dan pasukan Pandawa berhadapan satu sama lain sebelum Bharatayuddha dimulai. Lalu sang Arjuna dan kusirnya sang Kresna berada di antara kedua pasukan. Arjuna pun bisa melihat bala tentara Korawa dan para Korawa, sepupunya sendiri. Iapun menjadi sedih karena harus memerangi mereka. Walaupun mereka jahat, tetapi Arjuna teringat bagaimana mereka pernah dididik bersama-sama sewaktu kecil dan sekarang berhadapan satu sama lain sebagai musuh. Lalu Kresna memberi Arjuna sebuah wejangan. Wejangannya ini disebut dengan nama Bhagawad Gita atau “Gita Sang Bagawan”, artinya adalah nyanyian Tuhan. Bhismaparwa diakhiri dengan dikalahkannya Bisma, kakek para Pandawa dan Korawa. Bisma mendapat anugrah bahwa ia bisa meninggal pada waktu yang ditentukan sendiri. Lalu ia memilih untuk tetap tidur terbentang saja pada...

Kewajiban dari Setiap Catur Warna dalam Kehidupan Masyarakat

Kewajiban-kewajiban yang berlaku umum disebutkan pada  Sarasamuscaya sloka 63. Arjavam cānrśamsyam ca damāś, cendriyagrahah. Esa sādhārano dhramaś catur varnye brawіmmanuh. Nyāng ulah pasādhāranan sang catur warna, ārjawa, si duga-duga bener, anrcansya, tan nrcansya, nrçansya ngaraning ātmasukhapara, tan arimbawa ri laraning len, yawat mamuhara sukha ryawaknya, yatika nrçansya ngaranya, gatining tan mangkana, anŗçansya ngarnika dama,  prawrti pāt, pasadharanan sang Catur Warna, ling Bhatara Manu. Terjemahannya: Inilah perilaku keempat golongan yang patut dilaksanakan, Arjawa, jujur, dan terus terang. Arjawa, artinya tidak nrcangsya. Nrcangsya maksudnya mementingkan diri sendiri tidak menghiraukan kesusahan orang lain, hanya mementingkan segala yang menimbulkan kesenangan bagi dirinya. Tingkah laku yang tidak demikian anrcangsya namanya. Dama artinya dapat menasihati diri sendiri, anrcangsya mengekang hawa nafsu, keempat perilaku itulah yang harus dibiasakan oleh sang catur war...